Books

چگونه کتاب بخوانیم که فراموش نکنیم؟

ما دوست داریم چیزهایی که می‌خوانیم یادمان بماند و بتوانیم از آنها در زندگی استفاده کنیم. اینجا ۶ تکنیک برای به خاطر سپردن مطالب را ببینید

برای من خیلی پیش آمده وقتی سراغ کتاب‌هایی که قبلاً خوانده‌ام می‌روم یا به بهانه‌ای یادشان می‌افتم می‌بینم تقریبا هیچ چیز از آنها یادم نیست! شاید حافظه شما بهتر از من باشد اما احتمالاً شما هم تجربه‌های مشابهی داشته‌اید.

چه اهل مطالعه و اصطلاحاً «کرم کتاب» باشیم و چه از آن دست افرادی باشیم که به ندرت کتاب می‌خوانند یا تا مجبور نباشند سراغ کتاب نمی‌روند، در هر صورت دوست داریم چیزهایی که می‌خوانیم یادمان بماند و بتوانیم از آنها در زندگی استفاده کنیم؛ خصوصا وقتی چیزی را به قصد یادگیری یا فهمیدن می‌خوانیم نه فقط برای تفریح و وقت گذراندن. اگر شما هم کنجکاوید بدانید چه روش‌ها و تکنیک‌هایی برای این کار وجود دارد در ادامه ۶ پیشنهاد دارم برای اینکه چطور کتاب بخوانیم که یادمان بماند؟

۱- کتاب‌های بیشتری را بی‌خیال شوید

اولین مهارت مهم این است که بفهمیم چه کتابی ارزش خواندن دارد. کسب این مهارت هم مانند هر مهارت دیگری احتیاج به تمرین دارد. برای شروع می‌توانیم نگاهی به فهرست کتاب بی‌اندازیم، مقدمه یا چند صفحه اول را سریع مرور کنیم یا حتی یک صفحه را بصورت تصادفی باز کنیم و بخوانیم. در حدود ۱۰ دقیقه باید بتوانیم تصمیم بگیریم آیا کتاب به نظرمان جالب است و ارزش خواندن دارد یا نه.

اما قدم اصلی اینجاست: اگر کتاب نظرمان را جلب نکرد راحت و بدون عذاب وجدان کنارش بگذاریم. زندگی کوتاه‌تر از آن است که بخواهیم وقت‌مان را صرف مطالعه کتاب‌های متوسط کنیم. ما حتی برای مطالعه همه کتاب‌هایی که به نظرمان فوق‌العاده هستند هم وقت کافی نداریم. بنابراین باید هنر بی‌خیال شدن را تمرین کنیم.

کتابهای زیادی را شروع کنید، بیشتر آنها را بی‌خیال شوید و کتاب‌های عالی را دو بار بخوانید.

۲- کتاب‌هایی بخوانید که به کارتان می‌آید

یکی از بهترین راه‌های به خاطر سپردن چیزی این است که آن را در عمل بکار بگیریم. بنابراین اگر کتاب‌هایی بخوانیم که می‌توانیم آنها را مستقیماً در زندگی و شغل خود بکار بگیریم شانس بیشتری وجود دارد که محتوای آنها یادمان بماند. البته این اصلاً به این معنی نیست که فقط کتاب‌های «کاربردی» بخوانیم بلکه منظور این است که کتاب‌هایی بخوانیم که به نوعی با زندگی روزمره یا دغدغه‌های ما در ارتباط هستند. این کار تمرکز ما را در زمان مطالعه بیشتر می‌کند و به ما انگیزه یادگیری می‌دهد.

شاید با دیدن این دو توصیه اول بگویید قرار بود اینجا روش‌های مطالعه بهتر را مطرح کنید نه روش انتخاب کتاب را. اما باور کنید قدم اول برای یادگیری بهتر و فراموشی کمتر این است که کتاب‌هایی را بخوانیم که ارزش خواندن دارند و با آنها ارتباط خوبی برقرار می‌کنیم. نگران نباشید، پیشنهادهای بعدی در مورد کارهایی است که باید هنگام مطالعه و بعد از مطالعه انجام دهیم.

۳- یادداشت برداری کنید

بعید است تا به حال این پیشنهاد را نشنیده باشید اما ناچاریم آن را تکرار کنیم چون واقعاً مهم است. هنگام مطالعه به هر روشی که راحت‌تریم یادداشت برداری کنیم. می‌توانیم یک مداد کنار دست خود داشته باشیم و زیر نکات مهم خط بکشیم. با نکات مهم را در حاشیه کتاب بنویسیم. همه کتابخوان‌های الکترونیکی هم امکان هایلایت و نوشتن یادداشت را دارند. اما نکته مهم این است که این یادداشت‌ها قابل جستجو باشند و بعدا بتوانیم راحت آنها را پیدا کنیم. اگر نسخه چاپی کتاب را می‌خوانید می‌توانید از برچسب‌های نشانه‌گذار استفاده کنید. پیشنهاد من استفاده از دفترچه‌های یادداشت دیجیتالی مانند Evernote است.

۴- یک خلاصه کتاب کوتاه بنویسید

نوشتن یک خلاصه کوتاه از کتاب بعد از تمام کردن آن تکنیکی بسیار موثر است. این خلاصه کتاب می‌تواند یک پاراگراف یا حداکثر یک صفحه باشد. موقع نوشتن این خلاصه به جواب این پرسش‌ها فکر کنیم:

ایده‌های اصلی کتاب چه بود؟

مطالعه کتاب چه فایده‌ای برایم داشت؟

چطور می‌توانم خلاصه کتاب را برای دوستم تعریف کنم؟

خوب است به یادداشت‌هایمان هم مراجعه کنیم و مطمئن شویم همه نکات مهم و اصلی را در خلاصه‌ کتاب آورده‌ایم. تجربه شخصی من این است که نوشتن این خلاصه کتاب هم در ارزیابی فهمی که از کتاب داشته‌ام بسیار مفید است و هم کمک می‌کند محتوا را بهتر به خاطر بسپارم. همچنین این خلاصه می‌تواند محلی برای مراجعات بعدی باشد. هر از گاهی – مثلا پایان هر سال – خلاصه‌ کتاب‌هایی که نوشتیم را مرور کنیم و با این کار هم ایده‌های اصلی عمیق‌تر در ذهن می‌نشینند و هم فرصتی برای پیدا کردن ارتباط بین ایده‌های مختلف بدست می‌آوریم.

۵- محتوای مرتبط را دنبال کنید

نقل قول مشهوری از توماس آکویناس می‌گوید «از فردی که فقط یک کتاب خوانده دوری کن». اگر در مورد موضوعی فقط یک کتاب بخوانیم دانش‌مان در موردش احتمالاً سطحی و غیرقابل اتکا خواهد بود. در عوض خواندن کتاب‌های مرتبط علاوه بر اینکه دانش بیشتری در آن حوزه به ما می‌دهد باعث خواهد شد ارتباط بین مفاهیم و ایده‌ها بهتر در ذهن‌مان ثبت شوند و محتوا را بیشتر و عمیق‌تر به خاطر بسپاریم.

۶- دوباره بخوانید

پیشنهاد آخر اینکه کتاب‌های عالی را بیشتر از یک بار بخوانید. این کار باعث می‌شود ایده‌های اصلی در عمق ذهن‌ ثبت شوند و البته توجه‌ را به مطالبی که دفعه قبل از چشم‌مان دور مانده بود جلب می‌کند. در عین حال اگر مطالعه مستمر داشته باشیم با گذشت زمان دانش ما بیشتر شده و زاویه نگاه‌مان تغییر خواهد کرد، بنابراین بازخوانی کتاب‌های مهم می‌تواند کلی ایده جدید به ما بدهد. نسیم طالب (نویسنده)در مورد این موضوع می‌گوید: «یک کتاب‌ خوب وقتی برای بار دوم می‌خوانیمش بهتر می‌شود؛ و کتاب عالی در بار سوم».

منبع: وبلاگ بی پلاس

Leave A Comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *